معرفی مقاله ساختار مدل کسب و کار دیجیتال در صنعت سفر

مقاله ساختار مدل کسب و کار دیجیتال در صنعت سفر، نوشته پریلیجینا و همکاران می‌باشد. این مقاله در سال ۲۰۲۲ درمجله مدیریت گردشگری به چاپ رسیده است. همچنین تعداد صفحات این مقاله ۱۳ صفحه می‌باشد. در ادامه بخش‌های مختلف این مقاله بررسی می‌شود.

۱) مقدمه:

در این قسمت، نویسندگان اولاً به تاثیر قابل‌توجه فناوری‌های دیجیتال بر صنعت مسافرت تاکید می‌کنند. ثانیاً به این مسئله اشاره می‌کنند که اگرچه تغییرات فناوری مجموعه‌ای از فرصت‌های تجاری را به‌همراه دارد؛ اما تهدیداتی هم دارد. ثالثاً بیان می‌کنند که جهانی‌شدن اقتصاد، پیشرفت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات، چشم‌انداز‌های نوینی برای این کسب‌وکار ایجاد می‌نماید.

اهدافی که این مقاله بدنبال آنهاست، بدین شرح هستند:

الف) شناسایی و طبقه‌بندی ساختار مدل‌های کسب‌وکار دیجیتال در صنعت سفر.

ب) قیاس نمودن مدل‌های کسب‌وکار مطروح در این مقاله با ادبیات موجود.

ج) توصیف مدل‌های کسب‌وکار دیجتال که تا به حال بدانها اشاره نشده است.

الف) مفهوم مدل‌های تجاری و تجارت دیجیتال:

نگارندگان، در این قسمت اولاً به آغاز استفاده از عبارت مدل‌های کسب وکار در فضای آکادمیک اشاره می‌کنند. ثانیاً در ادامه این بخش تغییرات در معانی مدل‌های کسب و کار در طول زمان را مورد اشاره قرار می‌دهند. ثالثاً به این موضوع اشاره می‌کنند که مفهوم مدل‌های کسب و کار با اصطلاحاتی نظیر مدل اقتصادی، طراحی سازمانی و فرایندهای کسب و کار از سوی مدیران و مشاوران کسب وکار یکسان تلقی می‌شوند.

ب) ساختار مدل کسب وکار و رویکرد محرک‌های ارزشی:

در این بخش اولاً تعریف ساختار مدل کسب و کار اشاره می‌شود. ثانیاً به این مطلب اشاره می‌شود که محققان، مدل‌های کسب و کار را برحسب ویژگی، زمینه، ابعاد آنها هم درون صنعتی و هم بین صنعتی طبقه بندی، گروه بندی و مقایسه می‌کنند. ثالثاً موضوع هدایتگری کسب و کار را  که بر چهار بعد چهار بعد چه‌کسی؟، چه‌چیزی؟، چگونه؟ و چرا استوار می باشد را بیان ‌می‌کنند.

ج) ساختار مدل کسب و کار در صنعت سفر:

نگارندگان در این قسمت بر این مسئله اشاره می‌کنند که به دلیل تازه بودن مفهوم مدل‌های کسب وکار در صنعت سفر، لازم است بصورت خاص به ارتباط این دو از سوی محققان، مطالعاتی رخ دهد. همچنین متذکر می‌شوند که صنایع هوایی و غذایی از جمله بزرگترین حامیان این‌گونه پژوهش‌ها هستند.

د) علم رده‌بندی به‌عنوان دانش علمی:

در این قسمت، اولاً علم‌ رده‌بندی را از جمله ابزارهای کلاسیک ساماندهی و کسب دانش می‌دانند، همچنین به این موضوع اشاره دارند که چنانچه علم رده‌بندی بخواهد دانشی علمی به‌حساب بیاید، باید تفاوت‌ها و شباهت‌های موضوعات را نشان دهد، و همچنین از میفیت مطلوب و توان کافی برای توضیح موضوعی خاص در حوزه‌ای مشخص و مورد علاقه برخوردار باشد.

الف) روش تحقیق:

در این بخش، اولاً اشاره می‌شود که نظریه زمینه‌ای عملگرا به عنوان روش تحقیق استفاده می‌شود. ثانیاً اشاره می شود که نظریه زمینه‌ای یک روش تحقیق مرسوم در علوم اجتماعی می‌باشد، که برخلاف سایر روش‌ها، تا پیش از انتخاب داده‌ها، نیازی ندارد که چارچوب نظری مشخصی را پیگیری کند.

ب) جمع‌آوری داده‌ها:

اولاً اشاره می‌شودکه این مقاله، رویکردی کیفی دارد. ثانیاً داده‌های مورد استفاده جهت مصاحبه با مصاحبه‌شوندگان، از اخبار موجود در رسانه‌های حرفه‌ای، گزارش‌های تحلیلی بازار، تحقیقات تجاری و گزارشات سازمان‌های فعال در گردشگری می‌باشند. ثالثاً برای انتخاب مصاحبه از روش نمونه‌گیری هدفمند طبقه‌ای استفاده می‌شود.

ج) نمونه:

در این قسمت، نویسندگان اولاً به تنوع جمعیت‌شناختی مصاحبه‌شوندگان اشاره می‌کنند. ثانیاً به این موضوع اشاره دارند که برای این مصاحبه با ۳۵ شرکت‌کننده مصاحبه کرده‌اند که از میان، ۲۷ نفر رهبران تجارت دیجیتال صنعت سفر، ۳ نفر شتابدهنده و ۵ نفر کارشناس بازار بوده‌اند. درخصوص تفاوت فاحش در تعداد مصاحبه‌شوندگان به این نکته اشاره می‌کنند که کسب وکارهای دیجیتال در اکوسیستم گردشگری و سفر سهم بالایی دارند.

د) مصاحبه‌ها:

نویسندگان در این بخش، اشاره می‌کنند که مصاحبه‌ها نیمه ساختاریافته هستند و علت انتخاب خود را انعطلاف‌پذیری، پرسش‌های مشخص و تمرکز بر موضوعات خاص برمی‌شمارند. در ادامه، به این مسئله اشاره می‌کنند که مصاحبه در چهاربخش انجام می شود: بازتایید از نظر واژه شناسی، پرسش‌های اولیه، پرسش‌های کلیدی و پرسش‌های نهایی.

ه) تحلیل داده:

اولاً اشاره می‌کنند که از روش کیفی تحلیل محتوا استفاده می‌کنند. ثانیاً برخلاف رویکردهای پایه‌ای و تفسیری تحلیل محتوا، تحلیل محتوای کیفی موضوعی، از تکنیک‌های سیستماتیک برای تحلیل متون استفاده می‌کندکه این امر موجب می‌شود علاوه بر توجه به محتوای اشکار، محتوای پنهان نیز مورد توجه قرار گیرد. ثالثاً در این تجزیه و تحلیل از هیچگونه روش آماری استفاده نشده است. درواقع، فرآیند تحلیل داده‌ها، ترکیبی استقرایی می‌باشند.

نویسندگان در این بخش از مقاله به یافته‌های تحقیق می‌پردازند. اولاً نشان می‌دهند که شرکت‌های دیجیتال در صنعت مسافرت، تنها از یک ساختار مدل کسب و کار بهره نمی‌برند و ثانیاً محدودیتی در تعداد مدل‌های کسب وکار حقیقی که می توانند در صنعت سفر دیجیتال ایجاد و پیاده‌سازی شوند، وجود ندارد.

نویسندگان، در این بخش از مقاله اولاً به تفاوت مطالعه خود با مطالعات پیشین می‌پردازند. که موارد تفاوت به ۱۰ مورد می‌رسد. ثانیاً اشاره می‌کنند که رده‌بندی توسعه‌یافته ساختار مدل‌های کسب و کار صنعت سفر، به ارزیابی مدل‌سازی رده‌بندی نیازمند است.