ﻣﻌﻤﺎری و ﺷﻬﺮﺳﺎزی ﺑﻪ ﻋﻨﻮان دو ﻋﺎﻣﻞﺣﯿﺎتی در ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺑﻬﺒﻮد ﺟﺎﻣﻌﻪ، ﻫﻤﻮاره ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ و ﺑﺤﺚ ﻗﺮار گرﻓﺘﻪاﻧﺪ. در کشور ﻣﺎﻧﯿﺰ، ﺑﺎ وﺟﻮد پیشرﻓﺖﻫﺎی ﻗﺎﺑﻞﺗﻮﺟﻪ دراﯾﻦﺣﻮزه، ﻫﻨﻮز ﻣﺴﺎﺋﻞ و چالشﻫﺎیی وﺟﻮد دارد که ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ راهکارﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﺟﺎﻣﻊ ﻫﺴﺘﻨﺪ. یکی از اﯾﻦ راهکارﻫﺎ، ﺗﺪوﯾﻦ پیوﺳﺖ ﻓﺮﻫﻨگی ﺑﺮای ﻣﺴکن اﺳﺖ.
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺖ ﻣﻘﺎم ﻣﻌﻈﻢ رﻫﺒﺮی درﻣﻮرد ﺿﺮورت ﺗﻬﯿﻪ پیوﺳﺖ ﻓﺮﻫنگی ﺑﺮای ﻃﺮحﻫﺎی گوﻧﺎگون کشور، ﺷﻮرای ﻋﺎلی اﻧﻘﻼب ﻓﺮﻫنگی ﺗﺼﻤﯿﻢ گرﻓﺖ ﺗﺎ ﺑﺮای پروژهﻫﺎی ﺣﻮزه اﻗﺘﺼﺎدی، ﻋﻤﺮانی و پروژهﻫﺎیی که ﺗﺎﺛﯿﺮات اﺟﺘﻤﺎعی کلان دارﻧﺪ، پیوﺳﺖ ﻓﺮﻫﻨگی ﺗدوﯾﻦ ﺷﻮد.
در اﯾﻦ ﺧﺼﻮص، دوﻣﯿﻦ ﻧﺸﺴﺖ “ﺗﺠﺮﺑﻪ نگارش پیوﺳﺖ ﻓﺮﻫﻨگی ﻧﻬﻀﺖ ﻣلی ﻣﺴکن” در روز ﺳﻪ ﺷﻨﺒﻪ ۷ ﺷﻬﺮﯾﻮر ﻣﺎه ﺑﺮگزار ﺷﺪ.
اﯾﻦ ﻧﺸﺴﺖ ﺑﻪ ﺑﺮرسی ﺗﺪوﯾﻦ پیوﺳﺖ ﻓﺮﻫﻨگی ﻧﻬﻀﺖ ﻣلی ﻣﺴکن دراﯾﺮان پرداﺧﺖ.
پیوﺳﺖ ﻓﺮﻫﻨگی ﺑﺮای ﻃﺮحﻫﺎی ﻋﻤﺮانی و اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﻪ دﺳﺘﻮر ﻣﻘﺎم ﻣﻌﻈﻢ رﻫﺒﺮی و ﻣﺼﻮﺑﻪ ۷۳۲ ﺷﻮرای ﻋﺎلی اﻧﻘﻼب ﻓﺮﻫﻨگی ﺗﺪوﯾﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻫﺪف اﺻلی اﯾﻦ پیوﺳﺖ، ﺗﺄکید ﺑﺮ ﻟﺰوم وﺟﻮد ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻓﺮﻫﻨگی در ﻃﺮحﻫﺎی ﻋﻤﺮانی و اﻗﺘﺼﺎدی کشور اﺳﺖ. ﻣﺮکز راﻫﺒﺮدی ﻓﺮﻫﻨگ و رﺳﺎﻧﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺒﻠﯿﻐﺎت اﺳﻼمی، ﺗﺪوﯾﻦ اﯾﻦ پیوﺳﺖ را ﺑﻪ گروهی ﺟﻮان و ﻣﺠﺮب ﺗﺤﺖ ﺳﺮپرﺳتی دکتر ﺳﯿﺪ اﻣﯿﺮ ﺣﺴﯿنی واگذار کرده اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﻧﺸﺴﺖ، دکتر ﺣﺴﯿنی ﺑﻪ دﻻﯾﻞ و اﻫﺪاف ﺗﺪوﯾﻦ پیوﺳﺖ ﻓﺮﻫﻨگی ﺑﺮای ﻃﺮحﻫﺎی ﻋﻤﺮانی و اﻗﺘﺼﺎدی اﺷﺎره می‌کند. او می‌گوید که در ﻧگاه اﻧﻘﻼب اسلامی، ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﻫﺮ ﻃﺮحی ﻓﺮﻫﻨگی اﺳﺖ و ﻧﺒﺎﯾﺪ پروژهﻫﺎ را ﻓﻘﻂ از ﻣﻨﻈﺮ اﻗﺘﺼﺎدی ﻣﻮرد ﺑﺮرسی ﻗﺮارداد.
دکتر ﺣﺴﯿنی درﺑﺎره روﻧﺪ ﺗﺪوﯾﻦ پیوﺳﺖ ﻓﺮﻫﻨگی ﻧﯿﺰ ﺻﺤﺒﺖ می‌کند. او می‌گوﯾﺪ که اﯾﻦ ﺗﺪوﯾﻦ در ۵ گام اساسی اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ.
درگام اول، ﺑﯿﺎﻧﺎت اﻣﺎﻣﯿﻦ اﻧﻘﻼب، اﺳﻨﺎد ﺑﺎﻻدستی ﺳﯿﺎﺳﺖﻫای کلی ﻧﻈﺎم و ﻧﻘﺸﻪ ﻣﻬﻨﺪسی ﻓﺮﻫنگی کشور ﻣﻮرد ﺑﺮرسی ﻗﺮار گرﻓﺘﻪاﻧﺪ.
در گام دوم، ﻣﻘﺎﻻت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﻌﻤﺎری و ﺷﻬﺮﺳﺎزی اﺳﻼمی از پایگاه‌های داده ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻤﻊآوری و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ.
در گام ﺳﻮم، ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی گام دوم ﻓﺮآوری و ﺑﻪﺻﻮرت ﺗﻮﺻﯿﻪﻫﺎ و راﻫﻨﻤﺎﻫﺎی کارﺑﺮدی ﺗﺪوﯾﻦ ﺷﺪه‌اﻧﺪ.
درگام چهارم، اﺑﺰارﻫﺎی ﺳﻨﺠﺶ گام ﺳﻮم اراﺋﻪ ﺷﺪه‌اﻧﺪ.
درﻧﻬﺎﯾﺖ، در گام پنجم، ﺳﻨﺪ ﺑﻪﺻﻮرت ﻗﺎﺑﻞاﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮای ﻃﺮاﺣﺎن ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ.
دکتر حسینی در ﺧﺼﻮص اﯾﻦ پیوﺳﺖ، ﺑﻪ ﺑﺮخی از ﻣﻌﻀﻼت ﻣﻮﺟﻮد در ﺗﺪوﯾﻦ پیوﺳﺖ ﻓﺮﻫﻨگی اﺷﺎره می‌کند، از ﺟﻤﻠﻪ مشکل ﺗﺮﺟﻤﻪ بخشی از پیوست ﺑﺮای ﻃﺮاﺣﺎن. او می‌گوید که در ﺳﻨﺪ پنجم، ﺗﻼش ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ﺳﻨﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻗﺎﺑﻞاﺳﺘﻔﺎده و ﻗﺎﺑﻞﺗﺮﺟﻤﻪ ﺑﺮای ﻃﺮاﺣﺎن ﺗﺪوﯾﻦ ﺷﻮد.
درﻧﻬﺎﯾﺖ، دکتر حسینی ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﺘﯿﺠﻪ رﺳﯿﺪ که ﺗﺪوﯾﻦ پیوست ﻓﺮﻫﻨگی مسکن ﺑﺎﻋﺚ رﻓﻊ ﺳﻮءﺗﻔﺎﻫﻢﻫﺎ و مشکلات ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ پروژهﻫﺎی ﻋﻤﺮانی و اﻗﺘﺼﺎدی میﺷﻮد و ﻫمچنین ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﺎن و ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن در اﯾﻦ ﺣﻮزه کمک می‌کند ﺗﺎ ﺑﻬﺘﺮ و ﺑﺎ دﻗﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮی ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ پروژه‌ها را ﻃﺮاحی و اﺟﺮا کنند.
در ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺻﺤﺒت‌های دکتر حسینی، ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﻌﻤﺎری و ﺷﻬﺮﺳﺎزی در کشور ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎیی ﺑﺎ یک پیوﺳﺖ ﻓﺮﻫﻨگی ﺣﻞ نمیﺷﻮد و ﻧﯿﺎز ﺑﻪ رویکردﻫﺎ و اﻗﺪاﻣﺎت گستردهﺗﺮ دارد. پیوﺳﺖ ﻓﺮﻫﻨگی مسکن میﺗﻮاﻧﺪ ﯾکی از اﺑﺰارﻫﺎیی ﺑﺎﺷﺪ که ﻓﺮﺻﺖ و ﺑﺴﺘﺮی را ﺑﺮای ﺑﺤﺚوگفتگو درﺑﺎره اﺑﻌﺎد ﻓﺮهنگی مسکن و ﺷﻬﺮﺳﺎزی ﻓﺮاﻫﻢ کند. اﯾﻦ گفتگوﻫﺎ میﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﺪرﯾﺞ ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺑﻬﺒﻮد ﻣﻌﻤﺎری و ﺷﻬﺮﺳﺎزی در کشور کمک کنند. اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺮای ﺣﻞ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﻌﻤﺎری و ﺷﻬﺮﺳﺎزی، ﻧﯿﺎز ﺑﻪ اﻗﺪاﻣﺎت ﺳﯿﺎسی، اﺟﺘﻤﺎعی، اﻗﺘﺼﺎدی و ﻓﺮﻫﻨگی ﺑﺮای ﺗﺤﻘﻖ ﺗﻐﯿﯿﺮات و ﺑﻬﺒﻮدﻫﺎ اﺳﺖ.
ﺑﺮای ﺣﻞ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻓﺮﻫﻨگی ﻣسکن و ﺷﻬﺮﺳﺎزی، رویکردﻫﺎ و اﻗﺪاﻣﺎت زﯾﺮ در ﺧﻮر ﺗﻮﺟﻪ اﺳﺖ:
۱. ارﺗﻘﺎی آگاهی ﻋﻤﻮمی: ﺑﺎ ارﺗﻘﺎی آگاهی ﻋﻤومی درﺑﺎره اﻫﻤﯿﺖ ﻓﺮﻫﻨگ مسکن و ﺷﻬﺮﺳﺎزی، میﺗﻮان ﻧﻘﺶ و اﻫﻤﯿﺖ اﯾﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ را ﺑﻪﻣﺮدم ﻧﺸﺎن داد. اﯾﻦ اﻗﺪام میﺗﻮاﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺮگزاری کارگاهﻫﺎ، ﺳﺨﻨﺮانیﻫﺎ، ﻧﺸﺮ ﻣﻄﺎﻟﺐ آﻣﻮزشی و ﺗﺒﻠﯿﻐﺎت ﻋﻤﻮمی ﺑﺎﺷﺪ.
۲. ﺗﺮوﯾﺞ همکاری و گفتگو: ﺑﺮﻗﺮاری ﻓﺮﺻﺖﻫﺎی گفتگو و همکاری ﺑﯿﻦ ﻣﻌﻤﺎران، ﺷﻬﺮﺳﺎزان، ﻣﺮدم و ﻧﻬﺎدﻫﺎی ذی‌رﺑﻂ میﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﺒﺎدل اﻃﻼﻋﺎت، دﯾدگاهﻫﺎ و ﺗﺠﺎرب ﺑﯿﻦ آن‌ها کمک کند. اﯾﻦ ﺗﺮوﯾﺞ همکاری میﺗﻮاﻧﺪ از ﻃﺮﯾﻖ برگزاری کنفراﻧﺲﻫﺎ، ﻧﺸﺴﺖﻫﺎی تخصصی و اﯾﺠﺎد ﻓﻀﺎﻫﺎی عمومی ﺑﺮای ﺑﺤﺚ و گفتگو اﻧﺠﺎم ﺷﻮد.
۳. ﺑﻬﺒﻮد ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ مسکن و ﺷﻬﺮﺳﺎزی: ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ مسکن و ﺷﻬﺮﺳﺎزی ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎیﻓﺮﻫﻨگی، اجتماعی و اﻗﺘﺼﺎدی می‌تواند ﺑﻬﺒﻮد ﻣﻌﻤﺎری و ﺷﻬﺮﺳﺎزی را ﺗﺴﻬﯿﻞ کند. اﯾﻦﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ گرفتن ﻧﯿﺎزﻫﺎ و آرزوﻫﺎی ﻣﺮدم، ارزشﻫﺎی ﻓﺮهنگی و محیط‌زیستی، ﺗﻨﻮعﻓﺮﻫﻨگی و ﻫﻮﯾﺖ محلی ﺗﺪوﯾﻦ ﺷﻮد.
۴. ﺗﺸﻮﯾﻖ ﺑﻪ همکاری ﺑﯿﻦ ﻧﻬﺎدﻫﺎ: ﺑﺮای ﺣﻞ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻓﺮﻫﻨگی مسکن و ﺷﻬﺮﺳﺎزی، ﻧﯿﺎز اﺳﺖ که ﻧﻬﺎدﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺎﻧﻨﺪ دوﻟﺖ، ﺷﻬﺮداریﻫﺎ، دانشگاه‌ها، ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎی ﻣﺮدمﻧﻬﺎد و ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎی ﻏﯿﺮاﻧﺘﻔﺎعی ﺑﺎ یکدیگر همکاری کنند. اﯾﻦ همکاری میﺗﻮاﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﺒﺎدل اﻃﻼﻋﺎت، ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﺗﺠﺮﺑﯿﺎت، ﺗﻮﺳﻌﻪ پروژهﻫﺎی ﻣﺸﺘﺮک و تشکیلﺷﻮراﻫﺎ و کمیته‌های ﻣﺸﺘﺮک ﺑﺎﺷﺪ.
۵. ﺗﻮﺳﻌﻪ زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎی ﻓﺮﻫﻨگی: ﺑﺮای ﺗﺮوﯾﺞ ﻓﺮﻫﻨگ مسکن و ﺷﻬﺮﺳﺎزی، ﻧﯿﺎز اﺳﺖ که زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎی ﻓﺮﻫﻨگی ﻣﺎﻧﻨﺪ مراکز ﻓﺮﻫﻨگی، کتابخانه‌ها و ﻣﻮزهﻫﺎ ﺗﻮﺳﻌﻪﯾﺎﺑﻨﺪ. اﯾﻦ مکان‌ها میﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻓﻀﺎﻫﺎی آﻣﻮزشی، ﻧﻤﺎیشگاهﻫﺎ و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی ﻓﺮﻫﻨگی ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﻌﻤﺎری و ﺷﻬﺮﺳﺎزی را برگزار کنند.
۶. ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ و ﻣﻘﺮرات: ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ و ﻣﻘﺮرات ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﻌﻤﺎری و ﺷﻬﺮﺳﺎزی، ﺑﻬﺒﻮد کیفیت ﺳﺎﺧﺖوﺳﺎز و ﺣﻔﻆ زیبایی و آراﺳﺘگی ﺷﻬﺮﻫﺎ را ﺗﻀﻤﯿﻦ می‌کند. اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺻﻮل ﻓﺮهنگی و ﻣﺤﯿط زﯾﺴتی ﺗﺪوﯾﻦ ﺷﻮﻧﺪ و از ﻃﺮﯾﻖ ﻧﻈﺎرت و اﺟﺮای ﺻﺤﯿﺢ ﺑﻪﻋﻤﻞ آﯾﻨﺪ.
۷. ﺗﺸﻮﯾﻖ ﺑﻪ ﻣﺸﺎرکت ﺷﻬﺮوﻧﺪان: ﺑﺮای ﺣﻞ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻓﺮﻫﻨگی مسکن و ﺷﻬﺮﺳﺎزی، ﻧﯿﺎز اﺳﺖ ﺗﺎ ﺷﻬﺮوﻧﺪان ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻋﺎﻣﻞ در ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﺼﻤﯿﻢگیری مشارکت کنند. ﺗﺸﻮﯾﻖ ﺑﻪ ﺷﻮراﻫﺎ و گروه‌های مشارکتی محلی، اﯾﺠﺎد ﻓﻀﺎﻫﺎی عمومی تعاملی و اراﺋﻪ ﻓﺮﺻﺖﻫﺎی مشارکت ﺷﻬﺮوﻧﺪان میﺗﻮاﻧﺪ اﯾﻦﻫﺪف راﺗﺤﻘﻖ ﺑﺨﺸﺪ.
ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ رویکردها و اﻗﺪاﻣﺎت، میﺗﻮان ﺑﻬﺒﻮد ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻓﺮﻫﻨگی مسکن و ﺷﻬﺮﺳﺎزی را در کشورمان ﺗﺴﻬﯿﻞ کرد و ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ﺷﻬﺮﻫﺎیی زﯾﺒﺎ، پایدار و ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای زﻧﺪگی اﻓﺮاد کمک کرد.
