معرفی مقاله ارائه مدلی برای توسعه پایدار صنایع خلاق مبتنی بر تحول دیجیتال

مقاله‌ای در تاریخ۲۴ جولای ۲۰۲۳  تحت عنوان «ارائه­ مدلی برای توسعه پایدار صنایع خلاق مبتنی بر تحول دیجیتال» در مجله­‌ی بین‌­المللی پایداری منتشر شده است. این پژوهش توسط الهه حسینی و علیرضا رجبی‌­پور میبدی با هدف تدوین مدلی جامع برای توسعه پایدار صنایع خلاق ایران برمبنای تحول دیجیتال و با استفاده از روش مدل­سازی ساختاری تفسیری (ISM) انجام شده است. پایداری کسب‌­وکارها در توسعه و پایداری‌ اقتصادی و غلبه بر تأثیرات تحریم نقش مهمی دارد. به همین جهت، توجه به پایداری کسب­‌وکار به ویژه به­‌خاطر افزایش نرخ شکست صنایع خلاق از اهمیت بالایی برخوردار است. علاوه بر این، اجرای اصول توسعه پایدار در حاکمیت شرکتی، صنایع خلاق را قادر می­‌کند تا به برخی از اهداف محیط­‌زیستی، حقوق اجتماعی و رونق اقتصادی دست ­یابند. کسب‌­وکارهای مدرن، علی­رغم پیچیدگی، نیازمند پویایی و تغییر مستمر هستند. زیرا پیشرفت سریع فناوری بر رقابت‌­پذیری کسب‌­وکارهای خلاق تاثیر می­‌گذارد. در این راستا، کسب‌­وکارهای خلاقی که به دنبال رشد و شکوفایی هستند، می‌­بایست به‌­طور مداوم در مورد توانایی­‌های خود تامل و فرصت‌­های پیش­ رو را تحلیل کنند. بنابراین توجه به توسعه پایدار امری ضروری است. این ضرورت برای کسب­‌وکارهای خلاق ایرانی با توجه به اینکه با چالش­‌های مختلف اقتصادی مواجه­‌اند نیاز به توجه دو چندان دارد. یکی از عوامل اساسی موثر بر توسعه پایدار صنایع خلاق، سطح تحول دیجیتال آن­هاست. بر این اساس، در این مقاله سعی شده تا به سوالات زیر پاسخ داده شود.

الف) کدام مولفه­‌ها در توسعه پایدار صنایع خلاق مبتنی بر تحول دیجیتال با استفاده از مدل­سازی تفسیری ساختاری موثر هستند؟

ب) کدام شاخص‌­ها در توسعه پایدار صنایع خلاق مبتنی بر تحول دیجیتال با استفاده از مدل­سازی تفسیری ساختاری موثر هستند؟

ج) مدل رابطه مولفه­‌های موثر در توسعه پایدار صنایع خلاق مبتنی بر تحول دیجیتال با استفاده از مدل­سازی تفسیری ساختاری برای اجرای این مفهوم چیست؟

این پژوهش از لحاظ جهت­‌گیری، کاربردی و از نظر هدف، پیمایش توصیفی است. روش جمع‌­آوری داده­‌ها، مصاحبه و پرسشنامه، و جامعه آماری آن شامل مدیران و صاحبان شرکت­‌های خلاق پارک­‌های علم‌­وفناوری دانشگاه­‌های ایران (تهران، شیراز، اصفهان و یزد) است که به صورت هدفمند و بر اساس نمونه­ گیری گلوله‌­برفی انتخاب شده‌­اند. پس از مصاحبه کدگذاری در سه سطح یعنی کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شده است و در بخش کمی، مولفه‌­های به‌­دست آمده از کدهای انتخابی در پرسشنامه مدل­سازی قرار گرفته­‌اند. در این مقاله برای دستیابی به مدلی جامع برای پیاده‌­سازی توسعه پایدار مبتنی بر تحول دیجیتال در صنایع خلاق ایران و شناسایی رابطه‌­ی بین ابعاد از طریق مدل­سازی تفسیری ساختاری، مراحل زیر طی شده است:

در نهایت، ده مولفه به همراه شاخص‌­های آن شناسایی شده است، که شامل:

• توسعه رقابتی پایدار: ایجاد ارزش پایدار، مزیت رقابتی پایدار و محیط رقابتی
• تحکیم و تثبیت: موانع سازمانی، موانع قانونی و موانع تکنولوژیکی و زیرساختی
• پیشران‌­های توسعه پایدار: مشوق‌­های فردی، توسعه مدیریتی و حکمرانی دیجیتال
• ذائقه­‌ی فرهنگی فناوری دیجیتال: هنجارهای فرهنگی-اجتماعی، دوگانگی سنت و مدرنیته و اخلاق
• سرمایه اجتماعی ساختاری: مشارکت­ رسمی و مشارکت غیررسمی
• هوشمندی محیطی و صنعتی: توسعه استراتژیک کسب­‌وکار، رقابت صنعتی و تصمیم‌گیری هوشمند
• محیط کار دیجیتال: مدیریت توسعه منابع انسانی و مخزن استعداد
• خلاقیت و نوآوری: مهارت خلاقیت و نوآوری اجتماعی
• مدیریت تامین مالی: ارزش‌­های اقتصادی، حمایت مالی و پشتیبانی
• اکوسیستم کارآفرینی دیجیتال: زیرساخت­ فناوری دیجیتال، سواد دیجیتال، آمادگی کارآفرینانه و هدایت کارآفرینانه

بر اساس جدول به­‌دست آمده، ماتریس دستیابی، ترسیم شده و در گام بعدی نیز سطح‌­بندی شاخص­‌ها انجام شده است. مدل ساختاری تفسیری و نمودار نفوذ و وابستگی بر اساس ماتریس دستیابی ترسیم و در انتهای مقاله برای درک ماهیت متغیرها، نمودار نفوذ و وابستگی تحلیل شده است. محققان در این پژوهش نتیجه گرفته‌اند: امروزه، توسعه صنایع خلاق پایدار مبتنی بر تحول دیجیتال در ایران از اهمیت بالایی برخوردار است. با تغییر روزافزون به سمت دیجیتالی شدن و پلتفرم‌­های آنلاین، آمادگی صنایع خلاق در ایران برای رشد و توسعه بسیار مهم است. در این زمینه، توسعه پایدار صنایع خلاق مبتنی بر تحول دیجیتال می‌­تواند به عنوان یک راه‌حل اولیه عمل کند. برای دستیابی به توسعه پایدار در صنایع خلاق مبتنی بر تحول دیجیتال، ابتدا باید بر ارتقای زیرساخت­ های دیجیتال تمرکز کرد که شامل: ارتباطات دیجیتال، فناوری­‌های لازم و امنیت اطلاعات است. به علاوه، توسعه مهارت­‌های مورد نیاز برای کار در محیط­ دیجیتال به همان اندازه مهم است. بدین منظور، نیاز به طراحی و اجرای برنامه­‌های آموزشی مناسب برای افراد شاغل در صنایع خلاق است که شامل توسعه مهارت‌­های فنی و نرم‌افزاری لازم برای شکوفایی در دنیای دیجیتال می‌­شود. علاوه بر این، سیستم حمایت از صنایع خلاق باید به توسعه و رشد پایداری کمک کند. این سیستم باید شامل حمایت از استارتاپ‌­ها، ارائه تسهیلات مالی و فرهنگی و ایجاد شبکه­‌های ارتباطی بین صنایع خلاق باشد. در نهایت، یک برنامه­‌ریزی جامع و هماهنگ برای توسعه پایدار صنایع خلاق مبتنی بر تحول دیجتال در ایران ضروری است. بدین منظور نیاز است سازمان­‌ها،‌ دانشگاه‌­ها و شرکت‌­های خصوصی با دولت در طراحی و اجرای برنامه جامع همکاری کنند. این برنامه باید با در نظر گرفتن نیازهای صنایع خلاق و تحولات دیجیتال، اهداف روشن و قابل اندازه­‌گیری داشته باشد.

برای دانلود این معرفی مقاله اینجا کلیک نمایید.